Sociaal overleg op de Titanic …..

Tags

, , , , , , , , , , , , , , , , , , , , ,

door professor Dr. Gert Peersman. Universiteit Gent. Financiële economie.
De Standaard, dinsdag 22 januari 2013

# ingekort, zie DS voor full text

Het is verbijsterend om het sociale overleg te volgen. Alsof de tijd een halve eeuw heeft stilgestaan. Bij vakbonden gaat het alleen over het status-quo van sociale verworvenheden en (gemiste) hogere lonen boven op de index. Werkgevers zijn geen haar beter. Via een goed uitgekiende lobby- en mediacampagne hebben ze de mantra van te hoge loonkosten tot voornaamste staatsprioriteit verheven. En dan is er de alsmaar terugkerende hete aardappel arbeiders-bedienden. Spontaan denk ik dan: zet die plaat toch af! We leven in de eenentwintigste eeuw. ( …………………. )
Denken dat je dit met besparingen in de overheidsuitgaven of vermogensbelastingen kan opvangen, is wereldvreemd. Hoe je het ook draait of keert, we zullen allemaal langer moeten werken indien we in de toekomst nog een menswaardige sociale zekerheid willen hebben. Logisch. Sinds 1925 is de wettelijke pensioenleeftijd 65 jaar. Met een gemiddelde levensverwachting van 58 jaar, was men toen bij de pensionering statistisch al overleden. Onze levensverwachting is ondertussen al ruim 80 jaar, terwijl de gemiddelde effectieve pensioenleeftijd amper 59 jaar bedraagt. Het ligt voor de hand dat ons loopbaanmodel onhoudbaar is geworden. Langere loopbanen zijn de sleutel voor zowel het vrijwaren van de sociale zekerheid als de competitiviteit van bedrijven. ( ……………. )
Wanneer ik lezingen geef over de vergrijzingsproblematiek is de eensgezindheid bij alle aanwezigen opvallend. Iedereen beseft dat een ander arbeidsmarktmodel noodzakelijk is, en dat langer werken daarbij cruciaal is. Iedereen, behalve de sociale partners blijkbaar. Zij gedragen zich zoals het orkest van de Titanic door te discussiëren over de lonen en verworvenheden van een beperkte groep werkenden, terwijl het schip aan het zinken is. ( …………. )

# voor full text zie De Standaard#

Op 22 januari 2013, zei Jerry Mager:

Gert Peersman heeft vanzelfsprekend en objectief gelijk. Alleen, waarom ons nu het mes op de keel zetten en de Titanic als een roestige oude koe uit de oceaan gevist? Straks krijgen we dit zelfde riedeltje over onze fossiele brandstoffen. Daarvan kan iedereen op zijn klompen aanvoelen dat die ooit op raken. We kunnen – als we dat tenminste werkelijk willen – berekenen hoe lang nog. Geen politieker die ervan gewaagt. Integendeel: nóg groter vliegtuigen bouwen, voor nonsens-doeleinden en flutvakanties. Langer werken, okay, mits niet elke job je door de strot wordt geduwd met die Titanic-dreiging in je nek. Dát is wat mij altijd dwars maakt: de meeste mensen zijn heus redelijk en tamelijk genereus is mijn ervaring, maar ga ons niet chanteren en koejoneren. Laat de politiekers nou eens werkelijk lange termijn visie ventileren. Ook als het op het eerste gezicht impopulaire ingrepen betekent! Waarom toch altijd eerst de nood (onnodig) aan de man laten komen!? En dan schijnheilig zeggen: eigen schuld!

Op 23 januari 2013 zei Jerry Mager:

Het gebruik van de Titanic door GP kan leerzaam zijn en niet louter als leuke metafoor fungeren, wanneer u bijvoorbeeld op de site van The London Review of Books koekeloert, in het recente review-essay van Thomas Laqueur (vrij toegankelijk): ‘Why name a ship after a defeated race?’ Veel, zo niet alle, dommigheden die keer op keer worden begaan en steeds herhaald, staan hier aanschouwelijk opgesomd. Denk bijvoorbeeld aan de Titanic-achtige Euro-zone-constructie. Kennis van goede literatuur (ook fictie!) en geschiedenis blijkt steeds opnieuw noodzaak! Peuter dat echter politiekers en andere neanderthalers (de uitzondering bevestigt altijd de regel) maar aan het garnalenverstand. De vergrijzing wordt ons nu liefst als een ‘tsunami’ (een onvoorziene natuurramp, net als ‘de’ financiële crisis en ‘de’ recessie) gepresenteerd. Ongelooflijk eigenlijk. Voor hoe dom ‘ze’ ons durven verslijten.

Op 24 januari 2013, zei Jerry Mager:

Frappant om te constateren dat het stuk van Peersman sterk in dezelfde geest geschreven is als het artikel van John Lanchaster (‘The shit we’re in’) in de London Review of Books van 03.01: we zitten in hetzelfde schuitje (i.e. de Titanic) en moeten allemaal inleveren. Richard Drayton legt in de LRB 24.01 opnieuw uit (hij is niet de eerste) dat Besparingen e.d. vooral dienen om de transfer van publieke diensten en goederen naar private ondernemingen te rechtvaardigen. Wij krijgen het mes op onze keel: het kan nu eenmaal niet anders, het is slikken of stikken. Dit proces is al 33 jaar aan de gang en wordt nu versneld: ‘The price of austerity will be a long-term decline in the standard of living of the majority of the population’ en resulteert in: ‘transferring wealth from the poor and middle classes to the richest.’ Zo bezien, aldus Drayton: ‘a powerful minority might consider this success rather than ‘failure’.’

Eindelijk een goed verhaal over de Euro?

Tags

, , , , , , , , , , , , , ,

door Jerry Mager
maandag, 20 augustus 2012

“Journalism is printing what someone else does not want printed. Everything else is public relations.”
George Orwell

“Het verschil tussen links en rechts is het verschil tussen twee groepen bedriegers, waarvan de een de macht heeft. De andere heeft zelfs dat niet.”
W.F. Hermans

“If liberty means anything at all, it means the right to tell people what they do not want to hear.”
George Orwell

“Ik heb geen beter verhaal dan de euro,” beweert Volkskrant-redacteur Martin Sommer op de site van de Volkskrant d.d. 20 augustus.
Sommer beweert “om” te zijn, maar bekent ruiterlijk dat zijn baas bij de Volkskrant een stuwende kracht achter dit verhaal over de euro is geweest: “Voor de vakantie sprak de hoofdredacteur mij aan: dat vrolijke gebeuk van jou week in week uit op de euro, wat schieten we daar eigenlijk mee op? Als het anders moet, geef ons eens perspectief hoe dan wel. Laat ons zien dat Nederland beter af zou zijn zonder euro.”

Welja, doe ons maar weer een Parlementaire Enquête
Dat laatste kan Sommer natuurlijk niet. Zelfs Geert Wilders kan het niet en dan weten we genoeg. Niemand kan het trouwens. Natuurlijk niet. Straks, achteraf, vele vele jaren later, dan kan met veel goede wil wellicht een bescheiden balans enigszins worden opgemaakt. Net als de Commisie de Wit over het financiële stelsel. Dat was het dan weer. En toen?
Nederland en de rest van de euromuntunie zullen zonder de euro (dat wil zeggen, de euro: in de huidige instituties en structuren gebed) hooguit minder slecht af zijn, maar dat zal nog altijd allerbelabberdst zijn. Je kunt je echter afvragen wat een triljoen meer of minder intussen nog uitmaakt indien je daarmee op zijn minst enige richting aan het ziekmakende zwabberen en zwalken zou kunnen geven. Vooral wanneer je gewoon weet dat de oorzaken voor de ellende ingebakken zitten in de wijze waarop de huidige muntunie in elkaar is gestoken. In de euromuntunie zoals die nu bestaat en vooralsnog met pappen en nathouden door politici en eurocraten op de been wordt gehouden, is narigheid endogeen. Een belangrijk aspect van die narigheid is dat het de burger handenvol geld kost en zijn bestaanszekerheid hoe langer hoe ingrijpender aantast; denk maar aan onze pensioenen en onze spaargelden bij de banken. Bij welke bank kun je tegenwoordig je spaargeld nog wegzetten in de veilige zekerheid dat het er over een tijdje nog steeds staat en je er vrijelijk over kunt beschikken? Je werkt nu met de wetenschap en in het vertrouwen dat je later pensioen krijgt, hoe lang nog?

His Master’s Voice
Toch geeft Sommer zijn baas gelijk, want, aldus Sommer: “ … wie beweert moet bewijzen, zei Jacques de Kadt al. Ik zal het maar meteen opbiechten, vooral het laatste nummer van The Economist heeft me overtuigd: ik heb geen beter verhaal dan de euro. Lees het weekblad voor verstandige mensen en u bent ook om.”
Als inderdaad onomstotelijk geldt dat wie beweert, moet bewijzen dan konden we subiet de meeste pratende hoofden afschaffen en ze eindelijk nuttig werk laten doen. Wat de Economist betreft, maak ik me sterk dat de schrijvers van de anonieme artikelen in dat weekblad van hùn chefs ongeveer hetzelfde te horen krijgen als Martin Sommer van zijn hoofdredacteur. Ook bij de Economist moet de schoorsteen tenslotte roken en liefst volop roken. Naargeestige berichten over een naargeestige onderneming als de Europese muntunie zijn nu eenmaal niet bevorderlijk voor de koersen. Laat het orkest vooral blijven doorspelen terwijl de schuit zinkt, tenslotte zijn we met beschaafde mensen onder elkaar.
Ook “de oude Heldring” wordt door Sommer van stal gehaald, en wel huiveringwekkend: “Sterker, zoals de oude Heldring betoogt in een huiveringwekkend interview in Elsevier (7 juli), onder invloed van de verzorgingsstaat is het nationalisme de afgelopen decennia alleen maar sterker geworden.”

Nationalisme, door incompetent gestuntel met de euro
Dat mag “de oude Heldring” gerust betogen, over die verzorgingstaat en het nationalisme, maar afgezien van de causaliteit die de oude Heldring aanbrengt, wat denkt hij dat het gehannes met de eurozone bewerkstelligt en aanricht? Minder nationalisme soms? Sterker, volgens mij werkt dit groteske gestuntel met de euro alleen maar nog meer nationalisme in de hand. Nog sterker, het wakkert uiterst ongure vormen van natonialisme aan, want er bestaat nationalisme en nationalisme.

Sommer, nog steeds bij Heldring op schoot neem ik aan: “Nu gaan de inkomens vanwege de crisis achteruit. Tel daarbij een forse Europese kostenpost op. Politici hebben geen woorden voor achteruitgang, kun je weer vaststellen bij het begin van de verkiezingscampagne. Als de politiek de juiste woorden niet kan vinden, hoe moet het dan met de daden?”
De crisis, nog zoiets: intussen is de crisis, ook wel de recessie geheten, getransformeerd tot een volkomen objectief gegeven, een natuurgebeuren waar niemand iets aan kon en kan doen en waarvan niemand de oorzaken ook maar begint aan te pakken, want het komt immers gewoon over ons.
Sommer sluit af met de vaststelling dat “we” doorgaan met de euro en geeft daarmee Heldring alsnog gelijk als die beweert dat Europa in een “ prerevolutionaire fase” verkeert. Revolutie is lang niet altijd verkeerd, maar wat voor een revolutie zou er volgens de oude Heldring op til zijn. Want net als met nationalisme en als met zovele andere zaken zijn er revoluties en revoluties, in vele soorten, smaken, kleuren en maten.

P.S.

Zie Ewald Engelen in de NRC van di. 21 augustus. Een citaat:

“Brussel bestrijdt de gevolgen van de private schuldencrisis met bezuinigingen en lastenverzwaringen, en laat de oorzaak – neerwaartse prijsspiraal door de ontvlechting van de mondiale kredietmachine – zo goed als ongemoeid. Verzorgingsstaten moeten van Brussel versoberen, terwijl banken, op wat bijpunten na, zo snel mogelijk naar business as usual moeten. Zo dreigt de eurocrisis uit te monden in een technocratische aanval op de verzorgingsstaat en de democratie.

Zoals Enzensberger eind jaren tachtig schreef: „Wie in Brussel wat te zeggen heeft, is niet gekozen en wie gekozen is, heeft niets te zeggen.” Anno 2012 is dat niet anders. Dat is funest voor de democratische legitimiteit van het o zo belangrijke Europese integratieproject. “

Leefloon (= uitkering) is geen stok om mee te slaan

Tags

, , , , , , , , , , , ,

Sociale achterstand buig je niet zomaar om

Bea Cantillon en Wim Van Lancker 
in De Standaard van woensdag 28 maart 2012

(* ingekorte versie)
De Gentse OCMW-voorzitter Geert Versnick wil kansarme gezinnen kunnen verplichten hun kinderen naar de kleuterschool te sturen, ‘met een financiële stok achter de deur’. Hij dwaalt, zeggen BEA CANTILLON en WIM VAN LANCKER. Niet alleen is het onrechtvaardig, het is ook gewoon een slecht idee.

We moesten toch eens slikken toen we het voorstel van de Gentse OCMW-voorzitter Geert Versnick (Open VLD) onder ogen kregen. Onder het mom van het bestrijden van de schoolse achterstand van kansarme kinderen stelt hij voor om gezinnen die een leefloon ontvangen te verplichten hun kinderen naar de kleuterschool te sturen (DS 27 maart). Als ze dat niet doen, verliezen ze hun uitkering. Tot overmaat van ramp blijkt de staatssecretaris voor Maatschappelijke Integratie Maggie De Block (Open VLD) het idee wel genegen, want ‘we willen zo veel mogelijk kinderen uit de armoede halen’. Aan de goede bedoelingen van Versnick en De Block twijfelen we niet. Maar als ze echt menen de kinderarmoede te zullen bestrijden door deze maatregel, dan dwalen ze.
………………..  ……………..  ………………………..
We weten inmiddels zeer goed dat kinderen die door de loterij van de geboorte moeten opgroeien in een kansarm gezin, vertrekken met een achterstand vanaf hun eerste levensdag. Het is dan ook geen toeval dat schoolse achterstand vooral voorkomt bij deze kinderen. Dát is de kern van het probleem. De mindere deelname van kansarme kinderen aan de kleuterschool is geen oorzaak van hun schoolse achterstand, maar een gevolg van de moeilijke omstandigheden waarin die kinderen moeten opgroeien. Versnick verwart oorzaak en gevolg, gaat vlotjes voorbij aan de context en schuift de schuldvraag door naar de ouders, alsof de moeilijke situatie waarin zij leven en hun kinderen moeten opgroeien volledig hun eigen verantwoordelijkheid is. Dat is een illusie.
…………..  ………….  …………….
Deelname aan het kleuteronderwijs is van groot belang voor de ontwikkeling van jonge kinderen, en zeker voor kinderen die opgroeien in een kansarm gezin. Als we als samenleving de uitdaging serieus nemen om voor iedereen, arm of rijk, de kansen te maximaliseren, dan moeten we eindelijk inzetten op het wegwerken van de structurele barrières die de meest kwetsbaren nog altijd ervaren. Maar dat vraagt duidelijke politieke keuzes om menswaardige inkomensbescherming opnieuw hoog op de agenda te zetten, geen losse flodder die het ideaal van de inkomensbescherming als recht voor elke burger, van welke rang of stand ook, weer op de helling zet.

Het voorstel om het leefloon te koppelen aan een verplichte inschrijving in de kleuterklas is onrechtvaardig, verwart oorzaak met gevolg, zal geen zoden aan de dijk zetten en dreigt de moeilijke situatie van de meest kwetsbaren in onze samenleving nog te verslechteren. Het is, kortom, geen goed idee.

REACTIES  –   zie  De Standaard  voor meer reacties

Op 28 maart 2012 zei Jerry Mager:

Toch vreemd dat er nooit eens andersom wordt geredeneerd. Altijd vanuit een vooringenomen standpunt en nimmer out of the box. In dit geval bijvoorbeeld: geef die mensen extra geld als prikkel – zoals de Grote Bazen zichzelf kietelen met bonussen en vette wedden. Wie weet. Bij de sloebers werkt het misschien wèl, terwijl de grote graaiers al totaal blasé zijn en steeds meer miljoenen eisen. Ongeacht of ze falen en onnoemelijke maatschappelijke schade aanrichten. Straf en boete vervuilen de discussie snel, maar kunnen altijd rekenen op brede bijval van het Volk. Hier opnieuw een kip – ei gekakel, waarbij we ons tevoren inperken door stereotypen en denkmallen. Stel je toch voor: (buitenlandse) profiteurs nog extra gaan betalen! Gekke Henkie! Pak ze hun leefloon af! Natuurlijk. We moeten besparen vanwege de Economische Crisis (hoe ontstond die ook alweer?) dus dat is meteen mooi meegenomen. En toen? Kun je ‘marginalen’ de facto deporteren of fysiek isoleren?

Als een ceo van een failliete bank een paar honderd miljoen meekrijgt, vinden we dat onvermijdelijk. Dat hoort intussen blijkbaar zo. Maar laagbetaalden positief prikkelen daar denken we niet aan. Straf en boete zij hun deel. Eigen schuld dikke bult. Moeten ze maar niet van die losers zijn. Curieus toch, hoe makkelijk we zijn te manipuleren. De politiekers krijgen het Volk meestal precies waar ze het willen hebben en met hele simpele argumenten. Terwijl het wel degelijk in ons eigenbelang is dat we een goed-opgeleide bevolking hebben en (onder-)houden. Een marginaal geschoolde onderklasse levert misschien tijdelijk goedkope arbeid, fungeert desgewenst als zondebok en bliksemafleider voor maatschappelijk ongenoegen en voorziet populistische politiekers van wezenloos stemvee, maar dan? Wat worden we er met elkaar wijzer van? En dan heb ik het gristendom en de daarbij horende ideologieën nog buiten beschouwing gelaten. Gelukkig biedt DS tenminste nog een forum voor zulke discussies!

Op 28 maart 2012, zei Thomas D., Antwerpen:
Migranten die zich hier aanmelden krijgen al van bij hun officiële erkenning gratis geld in de vorm van het leefloon. Blijkbaar zet dat toch niet aan tot integratie of zichzelf opwerken in de maatschappij.

Op 28 maart 2012 zei Jerry Mager:
# Thomas, hebt u het over: vluchtelingen / asielzoekers / uitwijkelingen, of wie? Welke migranten bedoelt u? België lijkt me een prachtig vakantieland wanneer je als ‘migrant’ meteen een leefloon zou krijgen. Ik vermoed dat we over totaal verschillende zaken spreken? Trouwens, weinig mensen verlaten voor de lol hun geboorteland en nog minder worden daar gelukkig van. Maar, onbeperkte immigratie toelaten vind ik faliekant verkeerd. We zitten nu met de gebakken peren. Veel politiekers willen bij de internationale fora goede sier maken met royale gebaren, maar in wezen geven ze geen biet om het werkelijke lot van de mensen. Zij talen noch naar het lot van de vreemdeling, noch naar dat van de autochtone bewoners. Mooie quota afspreken is een, maar vooraf zorgen voor een goede infrastructuur die de toegelatenen correct ‘verwerkt’ is heel wat anders.

Op 28 maart 2012, zei Luc V., Astene:
Het echte probleem zit elders. Op twee vlakken. Ten eerste, haal eenderwelke simpele niet opgeleide m/v uit een ver land naar hier, en die m/v is sociaal onaangepast om hier te werken of zelfs zich te integreren. Dus, dan maar een leefloon geven. Ten tweede, als een gezin migranten naar hier komt, en zij stellen vast dat zij zomaar centen krijgen, waarom zouden zijn die weigeren ? En waarom zouden zij hun kleine kindjes naar een voor hen wereldvreemde kleuterschool sturen … want later gaan die kindjes ook leefloon krijgen, dus zij zijn al geslaagd voor het leven door simpelweg hier te zijn en hier te blijven. Renteniers voor het leven, dàt zijn die kleuters nu al reeds.

Op 28 maart 2012 zei Jerry Mager:
# Luc, bekijk het eens zo: werkgevers importeren goedkope arbeidskrachten en maken daarmee winsten die grotendeels privaat blijven. Diezelfde werkgevers laten zich niets gelegen liggen aan scholing en zorg van hun werknemers, die kosten schuiven zij af op de samenleving – net als de eventuele overlast die onaangepaste buitenlanders kunnen veroorzaken, want de grote bazen wonen altijd ver van de fabriek of de mijn. Tegen elkaar afgezet denk ik dat leefloon betalen per saldo en op de korte termijn goedkoper is dan investeren in mensen. De ‘externalities’ worden in de discussies hierover nooit expliciet gemaakt, maar als samenleving worden we niet wijzer van zo’n beleid: ons sociaal leefklimaat verslechtert veelal. We laten ons massaal foppen en afleiden door de emotionele argumenten die in stelling worden gebracht (er bestaat een bloeiende industrie van volksverlakkers) die louter op de onderbuik spelen. De status quo blijft en aan de bestaande machtsverhoudingen wordt niet getornd.

Op 28 maart 2012, zei Luc Broes, Brugge:
‘Het leefloon is geen stok om mee te slaan’. wat een tendentieuze titel! een oplag van je salaris is ook geen stok om mee te slaan, maar wel een aasporing om het nog beter te doen.

Op 28 maart 2012, zei Jerry Mager:
# Luc Broes, u bedoelt dat u wordt aangespoord harder en beter te presteren wanneer men u uw salarisopslag NIET zou geven of zelfs afpakken? Ik dacht juist dat een opslag betekent dat u het nog beter kunt opdat u dan nog meer opslag krijgt? Geldt dat voor de leefgelders niet, denkt u? Misbruik van leefgeld kan niet worden getolereerd, maar afknijpen werkt averechts, en waar het kinderen aangaat is investeren volgens mij altijd goed. Dus waarom die leefgelders geen HOGER leefgeld gegeven indien ze hun kinderen WEL naar die kleuterschool sturen? Is dat zo vreemd? Waarom? Omdat we rancuneus en afgunstig zijn? Het gaat er puur om tenminste de kinderen bij onze maatschappij te betrekken. Beboeten – afpakken en korten dus – maakt de situatie alleen nijpender en nog minder stimulerender. Of zie ik de zaak nou totaal verkeerd en is mijn redenatie gespeend van ieder gezond inzicht? Wij hebben alle belang bij een goed opgeleide en zelfredzame populatie. Begin dan tenminste bij de kinderen.

Op 28 maart 2012 zei Stefaan Hublou, Kessel-Lo (Leuven):
Het voorstel van Versnick was verleidelijk in zijn directheid. Maar het is een valse weg. Het was cynisch. Honds. Hard. Negatief. Cynisme is de levenshouding van wie het aan vitaliteit ontbreekt. Juist daarom natuurlijk: de Vlaming wil de levenslust van de ingeweken populaties snoeien. Maar dat is een domme en gevaarlijke misvatting: het is niet door de andere mens af te breken dat het ons beter gaat. Die vitaliteit bij ingeweken mensen kan je vaststellen: ze hebben meer kinderen, ze kopen vastgoed aan, ze vieren samen Ramadan, ze kennen samenhang binnen de families, sommigen van hun zonen en dochters zijn al leidinggevende figuren. De enige oplossing voor de cynische Vlaming is dat hij zelf zijn levenskracht en levenslust weer op peil brengt. Door te werken om te leven, en niet omgekeerd. Door gevoelens te uiten, te delen, en niet op te kroppen. Door venkel te eten 😉 Door tijd te nemen om te leven en te ontmoeten. Door te gaan voor levenslust, voor plezier, en niet voor salaris.

Op 28 maart 2012, zei Jerry Mager:
# Stefaan, indien het cynisme zijn zou waaruit dergelijke voorstellen spruiten, dan is dat helemaal niet best. Ook voor ‘ons’ niet. Daarom houd ik het toch veel liever op denken volgens ingesleten patronen – hetgeen neerkomt op niet-denken, maar reflexmatig en routinematig reageren. Vermoedelijk zijn zulke personen – met inbegrip van bestuurders en politici onder hen – en te laat en naar de verkeerde kleuterschool gestuurd? En zijn ze als kleutertjes nooit voorgelezen geworden! Maar, achterstandsgezinnen en leefgelders lijken hier vanzelfsprekend te worden vereenzelvigd met ‘allochtonen’ hetgeen natuurlijk niet waar is. Ik ken helaas ook vele autochtone Nederlanders die nauwelijks kunnen lezen en schrijven, laat staan fatsoenlijk denken en redeneren. Dat worden er trouwens steeds meer, heb ik zo het idee. Ook voor die kinderen moet gezorgd worden. Vanzelfsprekend, want anders blijf je in vicieuze cirkels ronddazen en praatjes voor de vaak verkopen. Maar tja, ons onderwijs …..

29 maart 2012

Op 29 maart 2012 omstreeks 13:32, zei Jerry Mager:

Ik lees zojuist op deze site, in het stuk van Marc Reynebeau ‘Een draagvlak voor de federatie’  een verklarende en verhelderende zin die ook bij deze discussie (zie mijn commentaar 29-03/ 13:23) van toepassing is: ‘Het taalverschil kreeg in België echter een verdelende dynamiek, omdat er een sociaal en een machtsverschil aan kleefde. Om ‘onder ons’ te kunnen zijn, groeiden de taalgroepen uit tot subnaties, met eigen culturele en mediacircuits.’ Deel vier van mijn reactie is blijkbaar te brisant, te gevoelig bevonden, want niet geplaatst door de redactie.

Op 29 maart 2012 omstreeks 13:23, zei Jerry Mager:

1/4 De kernzin in het betoog van mevrouw Bea Cantillon en Wim Van Lancker waar menige reageerder op bijt is die van: ‘De mindere deelname … is een gevolg van de moeilijke omstandigheden waarin de kinderen moeten opgroeien.’ Ik lees hier: moeilijk, hoofdzakelijk vanwege geringe financiële armslag. Maar, de schoolse achterstand op zijn beurt wordt volgens mij wel degelijk mede veroorzaakt door die mindere deelname aan het begin, dus door de late start. Immers als een kind geen goede basis, fundament, meekrijgt, dan begint het met achterstand die het bijna nooit meer helemaal inloopt. Het individu bouwt levenslang voort op gammele grondvesten. Dat is de kern van de permanente maatschappelijke achterstand, primair veroorzaakt door vroege onderwijsachterstand. Bea Cantillon en Wim Van Lancker formuleren dit wat ongelukkig, maar ik vind de argumentatie sowieso aan alle kanten opmerkelijk.

2/4 De crux bij het idee van Geert Versnick en mevrouw Maggie De Block is de aanname dat je mensen met weinig geld motiveert door hen te dreigen geld van hun af te pakken. Dus bij die mensen bereik je positief gedrag door negatief optreden? Daarentegen motiveer je personen die genoeg geld hebben door ze nog meer geld te geven of te beloven? Dit vind ik op zijn minst een opmerkelijke gedachtengang, waar een bepaald mensbeeld aan ten grondslag ligt. Neoliberaal of nieuw-bijbels (Aan wie heeft, hem zal gegeven worden …)? Een ander leidend element dat ik in deze discussie meen te ontwaren is de (over-)gevoeligheid voor het idee te worden uitgebuit, de idee dat er van je wordt geprofiteerd. Via het galspuwen van sommige reageerders tegen ‘het’ socialisme (de PS!) relateer ik dit sentiment aan de oude controverse Vlaanderen – Wallonië. Let wel: dit is mijn lezing, nu. Het kan zijn dat ik het volledig mis heb en het kan ook zijn dat ik er over enige tijd compleet anders tegenaan kijk.

3/4 Om mijn redenering aan te zetten, chargeer ik ietwat en interpreteer ik de afkeer van de ooit gekoloniseerde Vlaming jegens de Waalse kolonisator als sturend en versterkend element bij die algemeen-menselijke afkeer tegen te worden uitgebuit. Nota bene: de oud-kolonisator zet zijn profiteren tot op heden voort door de financiële transfers van Vlaanderen naar Wallonië. Dat doet zeer. Bovendien hijgt ‘Europa’ (who- or whatever that might be) ons in de nek. Tiens, welaan, nu zijn er naast die Waalse bloedzuigende profiteurs – tegen wie wij formeel machteloos staan, hetgeen hevig frustreert – ook nogeens roedels leefgeldtrekkers die op ons parasiteren. Let wel: allemaal mijn interpretatie.

4/4 (N.B. dit deel is niet op de Standaard-site geplaatst)
Van die profiteurs zijn de meesten(?) alwéér niet-Vlaams. Hallo! Blijven we ons gedwee laten kaalplukken en ringeloren? Dan slaat de vlam in de pan en gaan we voluit op emotie. Zelfs als het tegen ons eigen belang ingaat en kinderen kan schaden.  Voor pientere politiekers is dit vruchtbare grond waarop relatief makkelijk valt te zaaien en te oogsten, vermoed ik. Je moet even acht geven wanneer je welke snaar toucheert, combineert en dat handig timen. Doe je dat gewiekst dan ben je bijna altijd spekkoper. Alleen geloof ik niet in een dergelijke manier van scoren. Ik ben benieuwd hoe deze Open-VLD proefballon landt of klapt en of mijn redenatie stand houdt. De stemming zit er door zo’n proefballon in elk geval weer flink in. In Nederland speelt langs andere thematiekongeveer iets dergelijks. Reuring. Jammer genoeg hebben wij geen discussieplatform en -forum (meer) als De Standaard. Dat komt vooral door ruim dertig jaar belabberd onderwijs.

* * *

Commentaren bij cartoons in De Groene Amsterdammer

Joep Bertramshttp://www.groene.nl/bertrams/152-gevoelig-verlies

http://www.groene.nl/bertrams/154-trouw

Gorillahttp://www.groene.nl/gorilla/153-bezuinigingen

http://www.groene.nl/gorilla/150-rooms-katholieke-kerk

Een opiniestuk over Europa? Ga liever op café

Tags

, , , , , ,

Peter De Roover  in De Standaard  van maandag 27 februari 2012

* zie De Standaard voor de volledige tekst

Als het van PETER DE ROOVER afhangt, is dit het laatste stukje over Europa dat op de opiniepagina’s verschijnt. Immers, debat of geen debat, het maakt toch geen bal uit.

Sla er de opiniebladzijden van de kranten op na. Schuldencrisis, problemen met de euro, Griekenland: het zijn niet de meest vrolijke thema’s, maar ze zetten wel aan tot reflectie. Er wordt over geschreven dat het een lieve lust is. Auteurs allerhande strooien de oplossingen kwistig in het rond, de ene al overtuigender dan de andere.

Waarom zou ik mijn duit niet in ‘t zakje doen, dacht ik in november. In een reeks bijdragen voor de webstek van het politieke maandblad Doorbraak buig ik me over de vraag ‘Kunnen we nog een weg uit?’ (googelen maar). Het gaat daarin over de verwrongen verhouding tussen de waarden ‘democratie’ en ‘Europese samenwerking’. De afleveringen rolden vlot uit het klavier tot de zaak in januari stokte. Een writer’s block? Nooit eerder last van gehad.

Een vrij uur kan maar één keer gevuld worden, met het lezen van een boek bijvoorbeeld. Lookbollen planten, de hond uitlaten, een lekkere tajine stoven op de houtkachel, of een pint drinken met vrienden zijn andere mogelijkheden. Een stuk schrijven voor een blog of krant ook. Tot januari deed ik dat dus over het grote thema Europa. Toen overviel me het bijzonder onbehaaglijke gevoel dat het eigenlijk niks uitmaakt of ik die dingen schrijf of niet. Ter attentie van andersdenkende collega-stukjesschrijvers die zich nu verlustigen omdat ik mijn betekenisloosheid eindelijk begin te beseffen: als het over Europa gaat, maakt het ook geen bal uit of jullie iets aan het papier toevertrouwen dan wel stevig in de drank vliegen.

…………  zie De Standaard  …………. 

REACTIES

Op 02 maart 2012, zei Jerry Mager:

De door Peter De Roover ervaren machteloosheid van de opiniestukjesschrijver zal er vermoedelijk niet door verminderen, maar toch attendeer ik hem op een recente song van Bruce Springsteen: We take care of our own.  De tekst verwijst nergens expliciet naar bankiers, bonusbandieten of meeheulende politici, maar Amerikaanse vrienden mailden mij enthousiast dat deze song natuurlijk over de financiële fielten gaat die met hun hebzucht miljoenen mensen in de narigheid gestort hebben. U kunt de lyrics duck-en (duckduckgo is een alternatief voor google, die onze gegevens schijnt te willen marketen). We take care of our own kan evengoed worden uitgelegd met: wij nemen onze eigen verantwoordelijkheid. Die neoliberale verlakkerijmantra bij uitstek, die de facto betekent: burgers, kiezers, zoek het lekker zelf maar uit. Ieder voor zich en een lange neus naar de medemens. Juist die mogelijke meerduidigheid kan deze song invloedrijk doen zijn voor de publieke opinie; veel meer dan columnisten.

PDR’s stukje over ons democratisch systeem met die veelgeprezen vrijheid van meningsuiting doet mij sterk denken aan fantoompijn of –jeuk bij mensen die geamputeerd zijn: ze voelen jeuk aan ledematen die ze niet meer hebben, net zoals wij gaan stemmen alsof we daarmee ons lot nog kunnen beïvloeden, zoals vroeger, toen democratie nog een hoog democratisch gehalte had. Dit stuk van PDR en de discussie die er rondomheen ontstond – inclusief het stuk van Steven van Hecke  – heeft mij tevens geïnspireerd om dit weekend ons seminar te wijden aan One Flew Over the Cuckoo’s Nest in combinatie met ‘De mythe van Sisyphus’ (Camus). Jack Nicholson als deviant – vooruit, als kritische columnist die indringende kanttekeningen maakt bij het systeem – die de absurditeit van het gesticht ( a ‘total institution’ vlgs. Erving Goffman) bevecht, en het meeste succes heeft wanneer hij doet alsof hij zich aanpast aan de totale krankzinnigheid. Wie zijn er in zuster Mildreds afdeling nou echt gek.

Bij het zien van de film vraag je je allengs af of de meeste en gevaarlijkste gekken niet buiten de gestichtsmuren rondlopen – en tegenwoordig als Gordon Gekko’s  op het schild worden geheven, terwijl ze ons allemaal de vernieling in helpen. Je lijkt nog het beste af wanneer je je voegt naar de gekte en liefst een management-positie in het dolhuis bemachtigt, zodat je als hoofdnar tenminste kunt meebepalen wie er al dan niet bijhoren, al dan niet begunstigd, bevoorrecht of gestraft worden. Tegendraadsheid is niet erg winstgevend. Ondanks alle absurditeit om ons heen lijkt: lookbollen planten, de hond uitlaten, een lekkere tajine stoven op de houtkachel, of een pint drinken met vrienden, een effectieve manier van leven om nog enigszins ‘normaal’ in deze wereld te blijven staan. Als je dan af toe een plichtmatige column moet plegen om die levenswijze te waarborgen, lijkt me dat vooralsnog een alleszins redelijke prijs.

“The dangers of demonology”

Tags

, , , , , , , ,

Hatred of bankers is one of the world’s oldest and most dangerous prejudices
Abbreviated from the Economist – January 7th 2012 | from the print edition

HURLING brickbats at bankers is a popular pastime. The “Occupy Wall Street” movement and its various offshoots complain that a malign 1%, many of them bankers, are ripping off the virtuous 99%. Hollywood has vilified financiers in “Wall Street”, “Wall Street 2”, “Too Big to Fail” and “Margin Call”. Mountains of books make the same point without using Michael Douglas.

Anger is understandable. The financial crisis of 2007-08 has produced the deepest recession since the 1930s. Most of the financiers at the heart of it have got off scot-free. The biggest banks are bigger than ever. Bonuses are flowing once again. The old saw about bankers—that they believe in capitalism when it comes to pocketing the profits and socialism when it comes to paying for the losses—is too true for comfort.
But is the backlash in danger of going too far? Could fair criticism warp into ugly prejudice? And could ugly prejudice produce prosperity-destroying policies? A glance at history suggests that we should be nervous.
( …………….. )
For centuries the hatred of moneylending—of money begetting more money—went hand in hand with a hatred of rootlessness. Cosmopolitan moneylenders were harder to tax than immobile landowners, governments grumbled. In a diatribe against the Rothschilds, Heinrich Heine, a German poet, fumed that money “is more fluid than water and less steady than air.”
( ……………….. )
Prejudice against financiers can cause non-economic damage, too. Throughout history, moneylenders have been persecuted. Ethnic minorities—most obviously the Jews in Europe and America but also the Chinese in Asia—have clustered in the financial sector first because they were barred from more “respectable” pursuits and later because success begets success. At times, anti-banking prejudice has acquired a strong tinge of ethnic hatred.
In medieval Europe Jews were persecuted not only because they were not Christians but also because killing them was a quick way to expunge debts.
( ……………. )
The crisis of 2008 showed that global finance requires tough medicine. Banks must be forced to hold bigger reserves. “Weapons of mass destruction” must be defused. The culture of short-term incentives needs to be revised. But demonising bankers will not solve these problems—and may well, if unchecked, bring a lot of ancient ugliness back to life.

 

COMMENTS

Jerry Mager – Jan 11th 2012 – writes:
“I like not fair terms, and a villain’s mind” says Bassanio. What I found increasingly irritating re-reading this “The dangers of demonology” is the way in which the writer relates his/her arguments to jewishness and by implication to antisemitism. It is as if every time when one criticizes the way in which the Israeli government behaves towards the Palestinians or other neighbours one runs the risk of automatically being labeled, denounced, not to say demonized as an antisemite – which is odd considering the fact that Palestinians are semites too. As are all Arabs. Why this linking of irresponsible bankers, conniving politicians, marauding venture capitalists, thieving and defrauding financiers, to Jews and jewishness? Is it to stifle any criticism of this lot, to nip it in the bud, to intimidate into self-censorship?

What also strikes me is the leaving out of one of the most illuminating and illustrative examples of bigotry, prejudice, greed, racism, irresponsible gambling and unwarrant risk taking that could have come to the fore in an article like this. I refer, of course, to The “Merchant of Venice.” Reading and perusing this classic once again against the background of this so called “Financial Crisis” of ours, one comes to wonder who after all should be declared and appointed hero and who denounced as the real and intrinsic villain of this play. Did Antonio learn his lesson, did Shylock, or Bassanio? Not in the least so it seems. After all these centuries none of them seem to have changed a bit. They are still the same types of rascals – maybe even more depraved – up to misanthropical mischief and sour stupidities. But, the amounts of money they are gambling with nowadays are many times bigger and so is the havoc they wreak with their sociopathic tantrums.

Even demonizing will not likely be inducive to a change for the better in their acts and attitudes, I fear. Maybe at last a real example should be set: no more bail outs by the tax payer, no more glib and slippery lawyers to their rescue. Have them cut and carved for their pounds of flesh (more or less a pound per person, and including the necessary bloodshed – lets allow anaesthesia though). As it happens three interim managers of Goldman Sachs (Messrs. Draghi, Papademos and Monti), were recently appointed (!) on key governmental positions in the ailing EMU. So far for democracy. The convoluted intertwining of politics and (financial) business seems at least as intimate as it was in the Venice of The Merchant. Maybe even more so nowadays. So what seems to be the problem after all?

Euro-optimisme en Europa-cynisme

Tags

, ,

De weg naar de hoop loopt langs de groei
Timothy Garton Ash in De Standaard –  vrijdag 27 januari 2012, 03u00
* ingekorte versie; zie De Standaard voor integrale tekst

Het is niet omdat de euro stilaan op een redding afstevent, schrijft TIMOTHY GARTON ASH, dat het politieke project waarvoor hij in het leven geroepen werd, af is. Er is nog veel wrok onder de mensen, en die gaat niet zomaar voorbij.
Woensdagavond gaf Angela Merkel in Davos een speech, zo degelijk als een Mercedes, waarin ze de top van de zakenwereld nog maar eens verzekerde dat de euro gered zal worden. Maar deze keer was het anders: deze keer leek haar publiek het te geloven. Dat roept meteen twee vragen op: waar is de groeistrategie, gesteld dat de euro inderdaad gered wordt? En wat zou een redding van de euro voor de ruimere Europese politiek betekenen?
( ………… )
Omdat de realiteit van de markten alles met het gevoel te maken heeft en de mensen die de markten ‘maken’ hier in Davos sterk vertegenwoordigd zijn, mogen we zeggen dat het gevoel zelf een deel is van de realiteit. De stemming kan weer veranderen. Dat zou zelfs de volgende dagen al kunnen gebeuren, als de schijnbare impasse rond de Griekse schuld niet wordt opgelost. Maar je merkt steeds vaker dat Griekenland als een geval apart beschouwd wordt. Als Griekenland failliet gaat, zou de eurozone erg snel moeten ingrijpen om te tonen dat ze niet zal toelaten dat Portugal hetzelfde lot ondergaat. Als dat lukt, zou het een positief keerpunt kunnen zijn. Men zou een grens hebben getrokken.

Groeistrategie
Laten we even veronderstellen dat de eurozone in het volgende halfjaar gered wordt. Dan zijn er twee problemen. Het eerste: waar moet de groei vandaan komen? Het Duitse soberheidsrecept, dat Merkel nodig denkt te hebben om haar weigerachtige Duitse kiezers te overtuigen (volgend jaar heeft ze nationale verkiezingen), de Bundesbank en het Duitse Grondwettelijk Hof hebben geen duidelijk antwoord op die vraag.

George Soros waarschuwde gisteren dat Europa een groeistrategie nodig heeft om niet in een deflatoire schuldenspiraal te belanden. Als de economieën inkrimpen en de belastinginkomsten dalen, zal de verhouding van de totale schuld tegenover het bbp zelfs stijgen. Eerder deze week publiceerde het IMF herziene groeiverwachtingen en voorspelde het dat de economie van de eurozone in 2012 met 0,5 procent zou krimpen – waarbij sommige landen uiteraard slechter zouden presteren dan andere en het Verenigd Koninkrijk samen met de eurozone zou achteruitgaan.

Zo komen we bij het andere probleem, dat van de politiek. Niet alleen de markten laten zich door percepties en emoties leiden, de democratieën doen dat ook. Op de markten beslissen de percepties en emoties van enkelingen, in de democratieën die van de massa. En het klimaat in Europa is erg slecht. Lees de kranten, kijk naar de televisie, raadpleeg de opiniepeilingen, luister naar de debatten in de nationale parlementen, kijk naar de betogingen in de straten: er valt heel weinig te bespeuren van wat Merkel gisteren het geluk noemde ‘van samen dingen vormgeven’.

Er leeft veel wrok tussen de landen. De Grieken wrokken tegen de Duitsers en de Duitsers tegen de Grieken; de landen van het noorden tegen die van het zuiden; de Britten tegen zowat iedereen en zowat iedereen tegen de Britten. Niemand heeft nog vertrouwen in het Europese project. En er heerst een wijdverspreid scepticisme, misschien zelfs cynisme, tegenover de politici op nationaal en Europees niveau.
( ……….. )

Ontwerpfouten
Het zou dwaas zijn te beweren dat de euro de beste en kortste weg naar deze grotere doelstellingen is geweest. Als de euro niet bestond, zou men hem nog niet meteen moeten invoeren. Maar hij bestaat nu, met alle ontwerpfouten die aan het licht gekomen zijn. We moeten roeien met de riemen die we hebben. Teruggaan zou erger zijn dan vooruitgaan. Hoe moeilijk het ook zal worden, de Europeanen moeten de ontwerpfouten beetje bij beetje verhelpen, binnen de noodzakelijke beperkingen van de nationale democratieën en aangevuld met een groeistrategie. ….. Angst heeft de euro misschien gered. Nu hebben we hoop nodig om een Europees antwoord op de Arabische lente te vinden.
Reacties / Zie ook  de Standaard

Op 27 januari 2012,  zei Jerry Mager:

Dat gevoel mede onze werkelijkheid schept en bepaalt, ben ik met TGA eens. Vooral in ons mediatijdperk is dat sterk het geval. Dus ook die wrok vormt onze realiteit mee. En momenteel vooral het gevoel van angst voor wat ons zou kunnen gebeuren indien “de euro faalt.” Dat laatste weet niemand en ieder scenario lijkt mij daarom even aannemelijk. Rancune, angst en cynisme werken remmend op een helingsproces. TGA beschouwt hoop als voornaamste bestanddeel voor een herstel. Maar waar halen we die hoop vandaan, wanneer het redden van de munt de wrok en rancune slechts doet groeien? TGA observeert ad rem dat het eventuele voortbestaan van de euro niet betekent dat wij dichterbij het beoogde grotere politieke project raken, oftewel: mind doesn’t follow money. Een munt zonder land en zonder volk is een zielloos ding, waar niemand echts iets mee heeft.

Wat TGA voorstelt – roeien met de riemen die je hebt – betekent in de praktijk dat we tegen beter weten blijven dweilen met de kraan open, hetgeen de rancune zal bestendigen en wellicht doen groeien. Want je kunt nog zulke sluitende en strakke regels en strenge sancties bedenken, die blijven altijd te omzeilen voor partijen die kwaad willen. Kijk maar naar de voorgeschiedenis van Griekenland. Ook de Fransen en Duitsers wisten van wanten. Waar voortgaan op deze manier en in deze samenstelling op uitdraait, is een lange lijdensweg van hoofdzakelijk harmonisatie van de constituerende culturen en respectieve mindsets in de lidstaten – ‘volksaard’ is nu een taboewoord, vandaar dat ik mindset gebruik. Of dat ooit helemaal zal lukken, betwijfel ik. Moet je dat trouwens willen? ‘GLORY be to God for dappled things,’ zegt GM. Hopkins. Neem alleen al de verschillende talen. Overal in de wereld lijken centrifugale krachten juist in opmars en geen centripetale. Kijk maar naar België.

Politiekers zullen dat daarom nooit vanuit dit perspectief presenteren, maar ons met de angst proberen te regeren. Met angst kun je gehoorzaamheid (obedience) aftroggelen en met hoop wellicht enigszins gemotiveerde meegaandheid (compliance) bewerkstelligen. Maar wat we allemaal willen is liefst enthousiaste betrokkenheid (commitment) bij het project. Daartoe moeten we helaas snijden in eigen vlees. Ik denk aan die bijbeltekst van de hand, de voet en het oog die u hinderen en die ge beter van u kunt werpen. De BV Europa saneren en (voorlopig) downsizen tot neuro en eventueel zeuro, klinkt nu nog als vloeken in de kerk, maar ik geloof dat op den duur dit nog onsympathiek klinkende tussen-alternatief onder ogen gezien zal moeten worden. Vanuit die kern kan groei opnieuw plaatsvinden, onder gunstigere condities en in vruchtbaardere bodem. De hoofdvraag die bij dit al nooit duidelijk beantwoord wordt, luidt wiens en welke belangen het beste worden gediend met voortdoen zoals nu.